5R - najlepszy sposób na czyste polskie rzeki i czyste morze

5R

Na wstępie warto przypomnieć że „recykling” nie jest panaceum na wszelkie problemy z odpadami. To tylko jedna z zasad, której zastosowanie buduje zrównoważoną gospodarkę odpadami. Oobecnie prawidłowa gospodarka odpadami powinna być oparta jest na zasadach 5R .

Zasada 5R: (1) REDUCE, (2)REUSE, (3) RECYCLE, (4) RECOVER  i (5) RENEW  (z języka angielskiego) promuje podstawowe sposoby postępowania z odpadami.

1. REDUCE - pierwsze „R” (redukuj, ograniczaj). Przypomina o najważniejszym  działaniu, które powinno zawsze jako pierwsze towarzyszyć gospodarce odpadami. Najważniejsze jest zmniejszenia ich ilości, czyli ograniczenie konsumpcji niepotrzebnych produktów, unikanie zbędnych lub niepotrzebnych rzeczy, unikanie towarów nadmiernie opakowanych i jednorazowych o niskiej jakości, które szybko zamieniają się w śmieci, często niebezpieczne dla życia, zdrowia i środowiska.

2. REUSE - drugie „R” (użyj ponownie, wykorzystaj). Przypomina o możliwości powtórnego wykorzystania produktów powszechnie uznanych za jednorazowe, co zmniejsza skalę kupowania kolejnych towarów oraz powstających odpadów. Reuse zachęca do wielokrotnego wykorzystania towarów, czasem w zupełnie nowym przeznaczeniu.

3. RECYCLE - trzecie „R” (segreguj i przekaż do recyklingu). Zachęca do  segregowania odpadów a samorządy i firmy zajmujące się gospodarką odpadami do wykorzystania posegregowanych odpadów w procesach recyklingu; np. z 35 zużytych butelek PET można wyprodukować bluzę z polaru.

4. RECOVER - czwarte „R” (odzyskuj, szczególnie energię zawartą w odpadach). Wiele odpadów nie nadaje się do recyklingu z uwagi  na skomplikowaną i wielomateriałową budowę lub ich recykling nie jest ekonomicznie uzasadniony. Jedynym rozsądnym sposobem ich zagospodarowania jest wykorzystanie energii w nich zawartej. Możliwe jest np. spalanie takich odpadów (jedynie w specjalistycznych instalacjach) i produkcja w procesie kogeneracji czyli skojarzeniu, energii cieplnej i elektrycznej; np. energia odzyskana z jednej tylko zużytej torby plastikowej pozwala oświetlać pokój 60-watową żarówką przez 10 minut.

5. RENEW - piąte „R” (odnawiaj). Zachęca producentów i wytwórców materiałów, do  odnawiania zasobów. Przykładem może być np. produkcja nowej generacji tworzyw sztucznych na bazie surowców odnawialnych.